سید محمدمهدی درچه ای

آیت الله سید محمدمهدی درچه‌ای (۱۳۶۴-۱۲۷۸ ق)، برادر کوچکتر آقا سید محمدباقر درچه ای، از مراجع تقلید شیعه در قرن ۱۴ هجری و از شاگردان میرزا ابوالمعالی کرباسی بود. او شهره به علم، تقوا، امانت و صداقت در زمان خود بود و بعد از فوت علامه درچه‌ای، امامت جماعت و تدریس در مسجد نو اصفهان به وی واگذار شد. سید عبدالحسین طیب و آیت الله اشرفی اصفهانی از شاگردان او هستند.

تحصیلات و استادان

سید محمدمهدی درچه‌ای فرزند سید مرتضی، متولد سال ۱۲۷۸ هـ.ق در قریه دُرچه اصفهان بود. وی تحصیلات خود را نزد پدر فرزانه‌اش تا ده سالگی فراگرفت.

سید محمدمهدی پس از فوت پدر، به اتفاق برادرش سید محمدصادق، به اصفهان هجرت کرد و در حوزه علمیه اصفهان، در نهایت تنگدستی و کمال قناعت، با جدیت به تحصیل اشتغال ورزید. پس از آن در سال ۱۳۱۰ هـ.ق به نجف مهاجرت کرد و مدت ۷ سال در جوار تربت پاک امام علی علیه السلام به تحصیلات علوم دینی ادامه داد.

از جمله استادان وی در فقه و اصول و حکمت، عبارتند از:

• آیت الله میرزا بدیع موسوی (م، ۱۳۱۸ هـ.ق)
• آیت الله شیخ محمدحسن نجفی (م، ۱۳۱۷ هـ.ق)
• حاج میرزا ابوالمعالی کرباسی (م، ۱۳۱۵ هـ.ق)
• آیت الله شیخ محمدباقر فرزند شیخ محمدتقی اصفهانی (م، ۱۳۰۱ هـ.ق)
• آخوند ملا محمد کاشی استادش در علوم عقلی
• آخوند ملا محمدکاظم خراسانی
• آیت الله شیخ هادی تهرانی
• آیت الله شیخ محمدحسن مامقانی.

تدریس و شاگردان

آیت الله سید محمدمهدی درچه‌ای در سال ۱۳۱۷ هـ.ق، از نجف به اصفهان بازگشت. حوزه درسی ایشان مانند گذشته از درس های پرجمعیت بود و یک دوره قوانین برای جمعیت انبوهی از فضلا تدریس می نمود. سپس مکاسب، رسائل، کفایه و درس خارج فقهاً و اصولاً در دوره‌هایی تدریس کرده و شاگردان زیادی پرورش دادند. مجلس درس او در مسجد نو بازار (اصفهان) قرار داشت و سپس به مدرسه نیم آورد ‌رفت.

برخی از شاگردان آیت الله درچه‌ای عبارتند از:

• آیت الله سید مرتضی پسندیده (برادر امام خمینی).
• علامه سید مرتضی موحد ابطحی.
• آیت الله شیخ عباسعلی ادیب حبیب آبادی.
• آیت الله شیخ عبدالجواد جبل عاملی سده‌ای.
• آیت الله سید عبدالحسین طیب.
• آیت الله شهید عطاءالله اشرفی اصفهانی.
• شیخ علی مشکوة خوزانی (سده‌ای).
• آیت الله شیخ محمدرضا جرقویه‌ای.
• آیت الله سید یوسف خراسانی.
• آیت الله میرزا رضا کلباسی.
• آیت الله سید علی نجف آبادی.
• آیت الله سید محمد نجف آبادی.

آثار و تألیفات

از آیت الله سید محمدمهدی درچه‌ای آثار ذیل به جای مانده است:

1. یک دوره اصول از اول مباحث الفاظ تا آخر تعادل و تراجیح.
2. کتاب الطهارة.
3. کتاب الصلوة.
4. رساله‌ای درباره صوم به صورت مختصر.
5. رساله‌ای درباره رضاع.
6. حواشی بر رساله عملیه مرحوم آیت الله حاجی کلباسی، که قبلاً محشی به حاشیه آیت الله سید محمدباقر درچه‌ای شده بود.

وفات

مرحوم آیت الله سید محمدمهدی درچه‌ای پس از سال ها مجاهدت در راه احیای دین و پرورش شاگردان، در سال ۱۳۶۴ هـ.ق دار فانی را وداع گفت. پیکر مطهر ایشان پس از اقامه نماز توسط آیت الله حاج آقا رحیم ارباب در مسجد جامع اصفهان، به سوی تخت فولاد، تشییع گردید و در تکیه کازرونی به خاک سپرده شد.

پانویس

منابع

• درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان، بازیابی: ۲۶ بهمن ۱۳۹۲.
• اندیشه قم، بازیابی: ۲۶ بهمن ۱۳۹۲.